Thống kê của Viện Răng hàm mặt quốc gia gần đây cho thấy: số lượng trẻ em Việt Nam bị sâu răng đang có chiều hướng gia tăng, có đến 80% trẻ 4-8 tuổi bị sâu răng, hơn 90% trường hợp chăm sóc răng miệng cho trẻ không đúng cách. Vậy làm thế nào để trẻ duy trì thói quen tốt nhằm bảo vệ răng miệng của mình? Cha mẹ hãy hướng dẫn trẻ làm theo những cách sau của Win Smile.

Chăm sóc răng miệng cho trẻ có ý nghĩa lớn

1. Tầm quan trọng của việc chăm sóc răng miệng cho trẻ

Sâu răng là bệnh lý phổ biến gặp ở trẻ nhỏ. Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, tâm lý giao tiếp mà còn gây nhiều bất lợi cho trẻ khi trưởng thành. Tuy nhiên nhiều bậc phụ huynh chưa ý thức đầy đủ về tầm quan trọng của chăm sóc răng miệng cho trẻ, với suy nghĩ con còn nhỏ, chưa cần đánh răng hàng ngày.

Hơn nữa, sự phổ biến của đồ hộp, thức ăn nhanh, nước uống có gas, có đường là những tác nhân không tốt đến răng miệng của trẻ. Nhưng trẻ không biết và người lớn thì chủ quan, vẫn cho trẻ sử dụng. Đường dư thừa trong thức ăn và vi khuẩn trong miệng là nguyên nhân gây sâu răng. Khi kết hợp với nhau, chúng sẽ tạo thành mảng bám trên răng. Nếu không chải răng kỹ lưỡng mỗi ngày, vi khuẩn trong mảng bám sẽ tiết ra axit có hại, phá hủy men răng và làm sâu răng, đồng thời lâu ngày sẽ tạo thành vôi răng (cao răng) gây viêm nướu (đỏ, sưng và chảy máu nướu), bệnh nha chu và thậm chí mất răng nếu không được chữa trị kịp thời.

Tuy nhiên, phần lớn các bậc cha mẹ cho rằng răng sữa sẽ thay bằng răng vĩnh viễn nên khi thấy con bị sâu vẫn không điều trị. Trong khi đó, răng sữa có những chức năng rất quan trọng cho trẻ như nhai khi ăn, phát âm, thẩm mỹ và "giữ chỗ" cho răng vĩnh viễn mọc, kích thích xương hàm phát triển.

Tuổi của răng sữa kéo dài 6 - 12 năm. Trong quá trình mọc răng, lần lượt từng răng sẽ bị thay chứ không phải thay cùng lúc, nên nếu nhổ răng sữa sớm do sâu răng, các răng bên cạnh sẽ bị xô lệch, chiếm chỗ của răng vĩnh viễn. Khi bị "chèn ép" như vậy, răng vĩnh viễn bắt buộc mọc lệch, mọc xiên hoặc cũng có trường hợp không mọc được, phải nắn chỉnh rất tốn kém. Ngoài ra, trẻ mất răng sữa sớm, không ăn nhai thì xương hàm không phát triển, dẫn đến khuôn mặt thiếu cân đối.

Vì vậy việc chăm sóc răng miệng cho trẻ và hướng dẫn trẻ duy trì thói quen tốt này thực sự cần thiết.

2. Chăm sóc răng miệng cho trẻ đúng cách theo từng giai đoạn

Có nhiều cách chăm sóc răng miệng cho trẻ để bảo vệ và phòng ngừa bệnh lý. Trong đó, cha mẹ nên lưu ý đến việc chọn bàn chải, kem đánh răng phù hợp lứa tuổi và thực hành chải răng đúng cách.

+ Giai đoạn 6 tháng đầu sau sinh

Điều đầu tiên mà phụ huynh không nên nhầm lẫn là dù trẻ chưa mọc răng thì vẫn phải chăm sóc răng miệng, làm sạch nướu, làm sạch khoang miệng để tránh viêm nhiễm (trong 6 tháng đầu của trẻ) chuẩn bị tốt nhất chào đón răng sữa.

Cha mẹ nên chăm sóc răng miệng cho trẻ càng sớm càng tốt, ngay từ những ngày đầu khi bé sinh ra nhưng phải thực hiện nhẹ nhàng. Nên dùng khăn mềm hoặc miếng gạc có tẩm nước muối sinh lý cho mỗi lần vệ sinh cho bé.

+ Giai đoạn 6 - 8 tháng (giai đoạn mọc răng sữa ở trẻ)

Bé từ 6 - 8 tháng tuổi là thời điểm mọc 2 chiếc răng sữa đầu tiên và đó là răng cửa hàm dưới. Dấu hiệu khi bé bắt đầu mọc răng là dễ bị sốt, chảy nước dãi, mút tay hay gặm cắn các đồ vật xung quanh. Nếu bé bị đau đớn và khó ngủ mẹ nên tham khảo bác sĩ về việc dùng thuốc giảm đau cho con nhé.

Triệu chứng sốt là có nhưng chỉ bị nhẹ và không kéo dài, nếu phụ huynh thấy sau vài ngày mà không khỏi thậm chí bé còn có xu hướng sốt cao hơn thì nên đưa bé đi Nha Khoa kiểm tra và chữa trị sớm.

 + Giai đoạn 6 - 12 tháng

Giai đoạn này, bé sẽ mọc thêm ít nhất khoảng 8 chiếc răng nữa. Bé sẽ cảm thấy ngứa lợi nên bạn hãy để bé ngậm núm vú giả để tránh việc bé mút tay, đụng chạm vào nướu, lợi gây đau.

Lúc này, mẹ nên chăm sóc răng miệng cho trẻ bằng khăn sạch hoặc miếng gạc có tẩm nước muối sinh lý, không nên dùng kem đánh răng cho bé quá sớm vì bé sẽ nuốt vào bụng, như thế không tốt cho bé chút nào. Ngoài ra mẹ cũng nên cọ lưỡi cho bé để hơi thở của bé không bị hôi.

+ Giai đoạn 1 - 2 tuổi

Sau khi bé lớn hơn khoảng 1 - 2 tuổi và đã bắt đầu hoàn thiện hàm răng sữa thì mẹ nên tìm hiểu các loại bàn chải lông mềm có kích thước phù hợp với bé. Lúc này chỉ nên ở bên hướng dẫn bé cách chải răng, tập cho bé thói quen sử dụng bàn chải hàng ngày, không cần thiết dùng kem đánh răng vì bé dễ nuốt và sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. 

Sử dụng bàn chải lông mềm và có kích thước phù hợp để chăm sóc răng miệng cho trẻ

+ Giai đoạn 3 - 4 tuổi

Khi bé từ 3 - 4 tuổi, có thể mua kem đánh răng dành riêng cho trẻ em với lượng Fluor phù hợp, lưu ý không dùng kem đánh răng của người lớn cho trẻ em. Cha mẹ có thể hướng dẫn chăm sóc răng miệng cho trẻ đúng cách, cho đến khi trẻ tự mình thực hiện đúng.

Chỉ nên sử dụng 1 lượng nhỏ bằng hạt đậu loại kem đánh răng dành riêng cho bé, có hương thơm bé yêu thích, không được dùng quá nhiều hay quá ít thì đánh răng cũng không đạt hiệu quả cao. Nhắc bé phải vệ sinh lưỡi vì đây là nơi tồn tại nhiều vi khuẩn không thua gì răng và nướu. 

Khi bé bị nhiệt miệng không nên dùng kem đánh răng và cho bé súc miệng bằng nước muối nhạt là tốt nhất.

Chăm sóc răng miệng cho trẻ cũng không thể quên lựa chọn kem đánh răng phù hợp

+ Giai đoạn 6 - 12 tuổi (Giai đoạn mọc răng vĩnh viễn)

Giai đoạn bé thay răng sữa bằng răng vĩnh viễn từ 6 cho đến 12 tuổi, thứ tự thay răng sữa cũng tương ứng với việc mọc răng, răng nào mọc trước sẽ bị thay thế trước. Tuy nhiên cần để ý đến 2 trường hợp sau:

-> Bé chưa tới tuổi thay răng mà răng bị sâu và không giữ lại được nữa thì cần đưa bé đến Nha Khoa để kiểm tra xem có thể giữ lại răng hay không. Trong trường hợp bắt buộc phải nhổ thì sau đó bác sĩ sẽ sử dụng bộ giữ khoảng để tạo khoảng trống cố định cho răng mọc lên sau này;

-> Đã tới tuổi thay răng mà răng bé chưa lung lay, khi đó không được tự ý dùng chỉ nhổ răng tại nhà mà nên nhổ tại Nha Khoa để đảm bảo tránh viêm nhiễm, sưng nướu bé.

Trong những năm đầu đời, việc chăm sóc răng miệng cho trẻ rất quan trọng để đảm bảo cho an toàn và khỏe mạnh của hàm răng sau này. Khi trẻ mọc những chiếc răng đầu tiên, cha mẹ nên hình thành thói quen chăm sóc răng miệng cho trẻ bằng cách hướng dẫn con chải răng ít nhất 2 lần/ ngày, khám răng định kỳ 6 tháng/ lần và ăn uống đủ chất, đặc biệt không nên mút tay, đẩy lưỡi, nghiến răng,...

Sức khỏe răng miệng của con là nỗi niềm lo lắng của các bậc cha mẹ. Vì vậy hãy để Win Smile đồng hành trên chặng đường phát triển của con để răng miệng luôn khỏe mạnh.